Rozliczanie czasu pracy pracowników – co warto wiedzieć
Każdy pracodawca zobowiązany jest do rozliczania czasu pracy swoich pracowników. To, jak ma się to odbywać, regulują konkretne przepisy. Wszystko po to, aby czas pracy pracowników nie był nadmiernie wydłużany, a także po to, by za wykonywaną pracę pracownicy otrzymywali należne im wynagrodzenie. Jak rozliczać czas pracy pracowników? Co warto wiedzieć na ten temat?
Ewidencja czasu pracy
Absolutną podstawą do rozliczania czasu pracy jest prowadzenie jego ewidencji. Karta ewidencji czasu pracy prowadzona jest oddzielnie dla każdej osoby zatrudnionej w danym miejscu. Obejmuje ona pracę każdego dnia, przy czym uwzględnia również wykonywanie pracy w niedziele i dni świąteczne, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy, które wynikają z rozkładu czasu pracy w tygodniu pracy, wynoszący przeciętnie pięć dni. Karta ewidencji ujmuje również urlopy, dyżury, zwolnienia od pracy, a także spóźnienia oraz nieobecności w pracy, zarówno te usprawiedliwione, jak i nieusprawiedliwione.
Systemy czasu pracy
Polskie prawo pracy przewiduje następujące systemy czasu pracy, m.in. podstawowy, równoważny, zadaniowy, skrócony czy weekendowy. Najczęściej stosowany jest podstawowy system czasu pracy, w którym dobowy wymiar czasu pracy wynosi 8 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Oznacza to, że pracownik nie może pracować więcej jak 8 godzin na dobę i 40 godzin w tygodniu w czasie rozliczeniowym, który nie przekracza 4 miesięcy. Ten czas pracy uważany jest przez pracodawców za najłatwiejszy, jeśli idzie o jego rozliczanie. Warto pamiętać, że wymiar czasu pracy jest w tym wypadku obniżany przez każde święto, które wypada w dniu innym niż niedziela. W efekcie od wymiaru czasu pracy należy odjąć 8 godzin za święta wypadające również w sobotę.
Sytuacje szczególne
Kodeks pracy przewiduje szereg sytuacji szczególnych, które wielu pracodawcom nastręczają mnóstwo trudności, jeśli chodzi o rozliczanie czasu pracy. Są to w szczególności delegacje, dyżury pełnione w pracy lub w domu, czy uczestnictwo w szkoleniu.
Jeśli pracownik pełnił dyżur w domu, pracodawca nie ma obowiązku udzielania za ten dyżur czasu wolnego bądź wypłacania dodatkowego wynagrodzenia. Dyżur pełniony w domu nie wiąże się dla pracodawcy z żadnymi zobowiązaniami względem pracownika. Jeśli jednak dyżur pracownik pełnił poza domem, pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi czasu wolnego od pracy. Jego długość musi odpowiadać długości dyżuru. Jeżeli udzielenie czasu wolnego jest niemożliwe, pracodawca zobowiązany jest za pełniony dyżur zapłacić. Natomiast szkolenie BHP zaliczane jest do czasu pracy. Oznacza to, że jeśli odbywa się „po godzinach”, pracodawca zobowiązany jest poświęcony przez pracownika czas zrekompensować. Warto dodać, że obowiązkiem każdego pracodawcy jest umożliwienie pracownikowi podnoszenia swoich kwalifikacji.
Rozliczanie czasu pracy bez wątpienia powinno być wykonywane przez fachowców, którzy dysponują rozległą wiedzą z zakresu prawa pracy. W przeciwnym razie bardzo łatwo o popełnienie pomyłki. Z tego też powodu firmom zatrudniającym wielu pracowników zaleca się wprowadzenie elektronicznej ewidencji czasu pracy, która zapewnia dokładność rozliczenia przepracowanych przez pracowników godzin, a jednocześnie chroni obiekty i pomieszczenia, uniemożliwiając do nich dostęp osobom niepożądanym.
Więcej informacji związanej z rozliczaniem czasu znajdziesz tutaj